31 Aralık 2012 Pazartesi

Three Dimensions of Learning

Three Dimensions of Learning

"A Mobile Information Management Framework Proposal for Development of Personal Learning Environments" isimli bildiriyi yazarken öğrenmenin üç boyutuyla tanıştım (Mutlu, 2012). Bu boyutlar yaşam boyu öğrenme (lifelong learning), yaşam genişliğinde öğrenme (life-wide learning) ve yaşam derinliğinde öğrenme (life-deep learning) düzlemlerini kapsamaktadır.

Bu kavramlardan yaşam boyu öğrenme en tanıdık olanı. Doğumdan başlayıp ölüme kadar devam eden öğrenme sürecini ifade etmek amacıyla kullanılmakta ve öğrenmenin zaman boyutunu ortaya çıkarmaktadır. Yaşam boyu öğrenme çözümlenirken formel öğrenme, informel öğrenme ve non-formel öğrenme gibi değişik öğrenme türleriyle karşılaşırız. Gün içerisinde bu öğrenme türleri ayrı ayrı olduğu kadar iç içe geçmiş bir şekilde de yaşanabilmektedir. Öğrenmenin bu biçimleri ağırlıklı olarak öğrenmenin gerçekleştiği yerlerle ilgili olarak birbirinden ayrılabildiği için öğrenmenin uzam boyutunu oluşturmakta ve yaşam genişliğinde öğrenme olarak adlandırılmaktadır. Değerler, davranışlar, kültürel ve dinsel özelliklerin kazanıldığı-öğrenildiği öğrenme türünde ise zaman ve uzam koordinatları net olarak tarif edilememekte ve bu tür öğrenmelerin farklı bir boyutta gerçekleştiği varsayılarak bu boyuta yaşam derinliğinde öğrenme adı verilmektedir.

Adı geçen bildirinin “yaşam boyu öğrenme”, “yaşam genişliğinde öğrenme” ve “yaşam derinliğinde öğrenme” kavramlarını tartıştığım bölümünü buraya alıyorum:

---o---

Learning is a process which starts from birth continues till death (time horizon) and it happens consciously or unconsciously everywhere during daytime (space horizon). This learning, which involves entire life, called as lifelong learning. Learning can occur at an educational institution in a planned way or on its own with the help of communication provided by a person’s social surroundings. The space, which contains all the learning types from formal education to informal education, named as life-wide learning (Figure 1).



Figure 1: Time-space dimensions of learning (Clark, 2005).

The distinction between formal and non-formal learning environments is about where learning takes place. Formal learning occurs within institutions established primarily to deliver education and training, often leads to recognized outcomes and qualifications. Non-formal learning has intended education and training outcomes; however, the setting is out of the dedicated learning institutions, most often in places where learning is not the primary business. Informal learning is distinguishable by an absence of primary intent. It can occur almost anywhere, but as a by-product of other activities. It is often unplanned and without explicit emphasis on learning, yet may still lead to the acquisition of valuable skills, knowledge and attitudes (Clark, 2005) (Table 1).

Formal
Non-formal
Informal
Adult and community education institutions
Labor market programs
Clubs
Universities
Professional associations
Libraries
Vocational education and training providers
On-the-job training
Museums
High schools
Work experience programs
Art galleries
Primary schools
Volunteer organizations
Playgrounds
Pre-schools
Childcare centers
Families
University of third age
Learning circles
Eldercare homes

Table 1:
 Life-wide learning (Clark, 2005).
When we check how much time lifelong learning consumes at which part of the individuals’ life; formal and informal learning starts at kindergarten stage (contains %9,25 of time), increases at primary and middle school education (increases up to %18,5 of time), starts decreasing at bachelor’s and master’s degree (contains %7,7 and %5,1 of time in turn) and when school life ends except vocational trainings and refresher trainings it doesn’t appear in a person’s life.  Rest of the time is used at informal learning environments (Life Center, 2005) (Figure 2).


Figure 2: Estimated time spent in school and informal learning environment
 (Life Center, 2005)
Bureau of Education of Hong Kong Special Administrative Region has been developed a lifelong learning template for students. In this template, time, place and people dimensions of the students are divided and detailed into two fundamental parts as in-school and out of school. According to this model, lifelong learning focuses on place, time and instructions of the learning.  When whole learning process is scanned, all the time when a person is awake is a learning moment, all the people he/she knows are potential instructors, all the places he/she has been are potential learning environments (Hong Kong, 2012).
Life-Deep Learning is defined by LIFE Center of University of Washington, USA, as another concept. According to this center, life deep learning, which leads people what to believe, how to behave, how to judge himself/herself and others, embraces all the religious, spiritual, ethical an social values (Banks et al, 2007). Formation of all these values are closely related to other experiences a person has and roles a person takes. An individual’s objective perception of self with an integrated approach happens by a detailed examination of his/her past and inner world. This kind of examination can be achieved with the help of evaluation of different unstructured private information such as memories, journals, diaries, comments, personal notes etc. …

---o---
References
Banks, J., Au, K., Ball, A., Bell, P., Gordon, E., Gutierrez, K., et al. (2007), Learning in and out of school in diverse environments: Life-long, life-wide, life-deep. Seattle, The LIFE Center (The Learning in Informal and Formal Environments Center), University of Washington, Stanford University, and SRI International, Retrieved from http://life-slc.org/docs/Banks_etal-LIFE-Diversity-Report.pdf
 Clark, T. (2005), Lifelong , life-wide or life sentenceAustralian Journal of Adult Learning, 45(1), 47-62.
 Hong Kong (2012), Life-wide Learning Contextual Matrix, Education Bureau of the Government of the Hong Kong Special Administrative Region, Retrieved from http://www.edb.gov.hk/index.aspx?nodeID=3764&langno=1
Life Center (2005), "The LIFE Center's Lifelong and Lifewide Diagram", Retrieved from http://life-slc.org/about/about.html
---o---

Literatürde öğrenmenin üç boyutu

Öğrenmenin üç ve daha fazla boyutları ifadesi başka yazarlarca da farklı kavramları bir araya getirmek için kullanılmıştır:

Illeris (2003) öğrenmenin “cognitive”, “emotional” ve “social” boyutlarına referans vermiştir.

Angelo (1991), psikoloji’den “declarative learning”, “procedural learning”, “conditional learning” kavramlarını ödünç almış, bu kavramlara kendisi de “reflective learning”’i ekleyerek dördüncü boyuta ulaşmıştır.

Thaxton (2012), öğrenmenin “interactive”, “constructive” ve “transformative” boyutlarını içeren çok yüzlü bir süreç olduğunu ifade etmiştir.

CISCO’dan Rau (2012) Neil Flieming’in VAK/VARK modelinde yeralan üç ayrı tür öğrenen türü (“visual”, “auditory” ve “kinesthetic”) yaklaşımından yola çıkarak öğrenmenin üç boyutu kavramını önermiştir. Buna göre CISCO’nun birleşik iş ortamı görme, duyma ve dokunma-yapma boyutlarını içermektedir.

Böylece öğrenmenin boyutları için yazarlarca değişik tanımlar ortaya atıldığı görülmektedir. Boyut kavramının Rau’nun önerisi dışındaki kullanımları incelendiğinde eğitim kuramları içerisinde yeralan kavramların biraraya getirilmesi ile oluşturuldukları, fiziksel anlamda boyutlar olmadıkları görülmektedir. Rau’nun görüntü, ses ve dokunma boyutları ise fiziksel kavramlar olmasına rağmen zaman ve uzam boyutlarını içermemektedir.

Bu çalışmada önermiş olduğumuz ve yaşam boyu öğrenme (lifelong learning), yaşam genişliğinde öğrenme (life-wide learning) ve yaşam derinliğinde öğrenme (life-deep learning) düzlemlerinden oluşan öğrenmenin üç boyutu kavramı diğer yazarların boyut kavramını kullanımına göre fiziksel boyut olgusuna daha yakın bir kullanımdır.

Öğrenmenin üç boyutu ele alındığında kişisel öğrenme yönetimi nasıl gerçekleşir? Bu soruya literatürde yoğun bir tarama yaparak yanıt bulmaya çalışacağım. 

Yararlanılan Kaynaklar

Mutlu, M.E., (2012b), "A Mobile Information Management Framework Proposal for The Development of Personal Learning Environments", Future Learning - IV. International Future Learning Conference on Innovations in Learning for The Future 2012: e-Learning Konferansı dahilinde "Proceedings of Future Learning - IV. International Future Learning Conference" bildiri kitapçığındaki bildiri, 3-32 pp. 14-16 Kasım 2012, İstanbul.

Knud Illeris (2003). Three Dimensions of Learning: Contemporary learning theory in the tension field between the cognitive, the emotional and the social". 272 pages. Paperback. Malabar, Florida: Krieger. ISBN: 87 7867 1213

Angelo, T. A. (1991)." Ten Easy Pieces:  Assessing Higher Learning in Four Dimensions".  New Directions for Teaching and Learning, 46, 18-20.

Thaxton, C., “The Three Dimensions of Learning | Suite101“, Jul 16, 2011,  http://suite101.com/article/the-three-dimensions-of-learning-a380111, (31, 12, 2012 tarihinde erişildi)

Mike Rau, "The Three Dimensions of Learning", http://blogs.cisco.com/news/the-three-dimensions-of-learning/, September 24, 2012, (31, 12, 2012 tarihinde erişildi)


30 Aralık 2012 Pazar

Development and Implementation of A Lifelogging System for Management of Lifelong Learning Experiences

Yaşam Boyu Öğrenme Deneyimlerinin Yönetimi Amacıyla Bir Yaşam Günlüğü Sisteminin Geliştirilmesi ve Uygulanması
Anadolu Üniversitesi Proje Birimine 15 Aralık 2012'de "Yaşam Boyu Öğrenme Deneyimlerinin Yönetimi Amacıyla Bir Yaşam Günlüğü Sisteminin Geliştirilmesi ve Uygulanması" isimli bir Bilimsel Araştırma Projesi önerisinde bulundum. Proje kabul edildiğinde kuramsal konuları burada, teknik konuları ise http://personalinformationsystems.blogspot.com/ sitesinde yayınlayacağım. Projenin özetini burada yayınlıyorum:
Özet

Yaşam günlüğü (lifelogging) bireylerin yaşamlarına ait her anın dijital olarak kaydedilmesi işlemine verilen isimdir. Yaşam günlüğü uygulamalarının başlangıcı 80’li ve 90’lı yıllarda Steve Mann tarafından gerçekleştirilen giyilebilir bilgisayar deneylerine dayanmaktadır. O dönemlerde büyük ve ağır kasklar şeklinde tasarlanan ve kullanan kişinin gördüğü ve duyduğu her mesajı kaydeden cihazlar günümüzde küçülerek sıradan bir gözlük büyüklüğüne inmiştir. Benzer amaçlarla 2000’li yıllarda Microsoft tarafından geliştirilen ve boyuna takılarak kullanılan Microsoft SenseCam kayıt cihazı ile gün boyunca 30 saniyede bir sürekli olarak fotoğraf çekilerek, günlük hayatın kaydedilmesi mümkün olmaktadır. Bu aygıt ile çok sayıda yaşam günlüğü araştırması gerçekleştirilmiştir. Bu alandaki çalışmalar CARPE (Continuously/Capture, Archival and Retrieval of Personal Experiences) adıyla kavramsallaştırılmış ve aynı isimli konferanslar düzenlenmeye başlanmıştır (Mutlu, 2012a).

Yaşam boyu öğrenme etkinlikleri formel öğrenme, non-formel öğrenme ve informel öğrenme olarak gruplandırılabilmektedir. İnformel öğrenme yaşam boyunca devam eden ve çoğu durumda planlanmamış, kendiliğinden gelişen ve yaşanmakta olduğu anda farkına varılamayabilen öğrenme deneyimlerini içermektedir. Formel ve non-formel öğrenme genellikle eğitim kurumları tarafından oluşturulan ve yönetilen öğrenme ortamlarında gerçekleşirken, informel öğrenme ağırlıklı olarak bireyin kendisi tarafından bilinçli ya da farkına varmadan oluşturulan ve yönetilen kişisel öğrenme ortamlarında gerçekleşmektedir. Mutlu (2012b) tarafından bireylerin öğrenme deneyimlerini yönetmelerine yönelik olarak geliştirilen “Life-Wide Learning Experiences Management Framework” isimli bir çerçeveye göre bireylerin günlük yaşamına ait kişisel deneyimlerinin manuel ya da otomatik olarak kaydedilmesi ve sonradan birey tarafından bu kayıtların incelenmesiyle informel öğrenme deneyimlerinin farkına varılması ve anlamlandırılması, bireyin yaşam boyu öğrenme sürecini yönetebilmesi için bir fırsat sunmaktadır.

Kişisel öğrenme ortamları, Web 2.0 ve sosyal ağ teknolojilerine dayalı olarak bireylerin yaşam boyu öğrenme süreçlerinde kullanmak amacıyla kendileri tarafından oluşturulan ve yönetilen öğrenme ortamlarıdır ve informel öğrenme deneyimleri büyük ölçüde kişisel öğrenme ortamlarında yaşanmaktadır. Kişisel öğrenme ortamlarının sürdürülebilirliğinin öğrenme deneyimlerinin yönetilebilirliği ile yakın ilişkisi bulunmaktadır (Mutlu, 2012c).
Bu projede bireylerin yaşam boyu öğrenme deneyimlerini kaydetmesi ve değerlendirmesi amacıyla bir yaşam günlüğü aracı geliştirilecek ve uygulanacaktır. Proje kapsamında geliştirilecek olan yaşam günlüğü aracı, masaüstü bilgisayar, tablet ve akıllı telefon üzerinde çalışabilen, bilgisayarın görüntü ve ekran kaydedicisi ile bireyin yaşam deneyimlerini bilgisayardaki diğer sensörlerden gelen bilgiler ile bağlam etiketleri oluşturarak kaydeden, AllMyLists LE isimli yaşam günlüğü ve öğrenme deneyimleri yönetimi yazılımından oluşmaktadır.

Projede üç farklı uygulayıcı geliştirilen yaşam günlüğü aracını bir ay süreyle bireysel olarak kullanacaktır. Uygulayıcılar kullanım süresince bilgisayar, tablet ve akıllı telefonlarıyla bu cihazlar üzerinde ya da çevresinde gerçekleşen kişisel deneyimlerini giyilebilir bir yaşam günlüğü kamerası ile fotoğraf biçiminde ve/veya çalışmakta oldukları bilgisayara ait ekran görüntüsü biçiminde kaydedecekler, belirli aralıklarla bu deneyimleri tarayarak yaşam boyu öğrenme deneyimlerini fark etmeye çalışacaklar ve hatırlatıcı etiketlerle anlamlandıracaklardır. Uygulama sonunda bu sürecin bireylerin öğrenme deneyimlerine yönelik farkındalığını artırması ve gelecekteki öğrenme deneyimlerini planlama, uygulama ve denetleme becerilerini geliştirmesi beklenmektedir. Bu beklentinin ölçülmesi amacıyla bir değerlendirme anketi hazırlanacaktır. Uygulama sonunda uygulama süreci değerlendirilecek ve kullanılan yaklaşımın bireylerin yaşam boyu öğrenme süreçlerini yönetebilmeleri açısından etkisi belirlenecektir. 

Yararlanılan Kaynaklar

Mutlu, M. E., (2012a), “Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Yönetimi İçin Bir Bilgi Mimarisi ”, XVII. Türkiye’de İnternet Konferansı, 7-9 Kasım 2012, Eskişehir.

Mutlu, M.E., (2012b), "A Mobile Information Management Framework Proposal for The Development of Personal Learning Environments", Future Learning - IV. International Future Learning Conference on Innovations in Learning for The Future 2012: e-Learning Konferansı dahilinde "Proceedings of Future Learning - IV. International Future Learning Conference" bildiri kitapçığındaki bildiri, 3-32 pp. 14-16 Kasım 2012, İstanbul.

Mutlu, M.E. (2012c), "Technological Developments Observed in the PLE Diagrams and Sustainability”, 2012 AECT International Convention, Louisville/Kentucky, ABD, 30 Ekim - 3 Kasım 2012.
Anahtar Kelimeler: Yaşam Boyu Öğrenme; Yaşam Genişliğinde Öğrenme; İnformel Öğrenme; Kişisel Öğrenme Ortamları; Yaşam Günlüğü; Öğrenme Deneyimlerinin Yönetimi; Kişisel Bilgi Yönetimi; Kişisel Deneyimlerin/Öğrenme Deneyimlerinin Kaydedilmesi, Arşivlenmesi ve Erişilmesi

29 Kasım 2012 Perşembe

Personal Research Environments

Kişisel Araştırma Ortamları

23-25 Ocak 2013'de Akdeniz Üniversitesi'nde düzenlenecek olan Akademik Bilişim 2013 için "Kişisel Araştırma Ortamları" isimli bir eğitim semineri önerisinde bulunmayı planlıyorum. Bu eğitim seminerinden sonra "Sanal Araştırma Ortamları" konusunda daha ayrıntılı bir çalışma yapmayı düşünüyorum.

Seminerin Tanımı

Günümüzde bilimsel araştırma yapmak ağırlıklı olarak bilgisayarda ve internet kullanılarak gerçekleştirilen bir süreç haline gelmiştir. Bu dönüşüme neden olan öncü faktörlerden birincisi bilimsel bilgiye erişimde internetin sağladığı olanaklardır. Ama günümüzde internetin bilimsel araştırma sürecinde asıl dönüştürücü etkisi bilginin erişiminden daha çok bilginin paylaşımına yönelik olmaktadır. Web 2.0 araçları ve sosyal ağlar bilimsel araştırmanın, araştırma kaynaklarının ve araştırma sonuçlarının başkalarıyla paylaşılması için önemli olanaklar sunmaktadır.  Üstelik araştırmacılar bu paylaşım faaliyetlerini başkalarının desteği olmadan kendi başlarına yapabilir duruma gelmişlerdir. Diğer taraftan birden fazla araştırmacının internet ortamında biraraya gelerek ortak bilimsel araştırma yapmaları için çok sayıda işbirliği aracı bulunmaktadır. Araştırmacılar bilimsel sosyal ağlar yardımıyla kendi araştırma alanlarındaki diğer bilim insanlarının oluşturduğu ağlara katılabilmekte, diğer taraftan kendileri de ağ oluşturabilmektedirler.

Web 2.0 dünyasında bir patlama yaşanmaktadır (http://www.go2web20.net/).  Bir araştırmacının bu araçları tanıması ve kendisine en uygun araç kümesini belirleyerek bir “kişisel araştırma ortamı” oluşturması gerekmektedir. Bu eğitim seminerinin amacı Web 2.0 araçlarını ve sosyal ağları bilimsel araştırma süreçlerini desteklemek amacıyla kullanmak isteyen araştırmacılara kendi kişisel araştırma ortamlarını oluşturmaları için
bir başlangıç noktası sağlamaktır.

Bilimsel araştırma aynı zamanda bir öğrenme sürecidir. Her araştırmacının kendisine ait bir kişisel öğrenme ortamı bulunur. Bu alandaki çalışmalar “kişisel öğrenme ortamları” adıyla kavramlaştırılmıştır. “Kişisel araştırma ortamları” kavramı araştırma sürecinin öğrenme sürecinden ayırt edilebilmesi amacıyla önerilmektedir (Reinhardt vd., 2011).

Kişisel öğrenme ortamları ağırlıklı olarak yaşam boyu öğrenme ve informel öğrenme için kullanılmaktadırlar. Benzer şekilde kişisel araştırma ortamları da “yaşam boyu araştırma” kavramını beraberinde getirmekte ve bilimsel araştırmayı sadece bilim insanlarına değil, herkese açık bir alan haline getirme olanağını da barındırmaktadır (Pyatt, 2008).

Kişisel araştırma ortamları oluşturmak amacıyla iki farklı yaklaşım bulunmaktadır:

a) Araştırmacının kişisel araştırma ortamını kendisinin oluşturması, bu yaklaşım DIY (Do It Yourself) olarak adlandırılmaktadır. Bu yaklaşımda araştırmacı araştırma yapmak amacıyla kendisine ne uygun (alışkın olduğu ve etkin kullandığı) Web 2.0 araçlarını ve sosyal ağları bir başlangıç sayfası altında biraraya getirir ve kendisine en uygun bir bilimsel araştırma süreci geliştirerek uygular. Oluşturulan kişisel araştırma ortamı daima beta durumdadır ve araştırmacı tarafından sürekli geliştirilir.

b) Bu amaçla geliştirilmiş hizmetlerin ve altyapıların kullanılması, bu yaklaşımda JISC destekli fonlarla ya da Avrupa Birliği projeleriyle geliştirilmiş Mash-Up ve Widget tabanlı araştırma platformları kullanılmaktadır. Bu ortamlar genellikle birden fazla araştırmacının aynı araştırma üzerinde çalışmasına olanak sağlamakta ve Sanal Araştırma Ortamları (Virtual Research Environments) olarak adlandırılmaktadırlar. JISC kaynaklarında VRE “A VRE helps researchers from all disciplines to work collaboratively by managing the increasingly complex range of tasks involved in carrying out research.” şeklinde tanımlanmaktadır (http://www.jisc.ac.uk/whatwedo/programmes/vre.aspx). Daha ayrıntılı bir tanım ise “A Virtual Research Environment (VRE) is an online environment comprising an integrated suite of tools, networked resources and technologies which interoperate with each other in order to facilitate or enhance the research process. In particular, VREs are being developed in order to support collaboration whether in the management of a research activity; the discovery, analysis and curation of data or information; or in the communication and dissemination of research outputs.” şeklinde verilmektedir  (http://www.oerc.ox.ac.uk/downloads/posters/VRE.pdf). Bu alanda firmaların da ürün geliştirdikleri görülmektedir. Örneğin Microsoft firması bir VRE geliştirme araç kiti oluşturmuştur (Virtual Research Environment Toolkits, http://research.microsoft.com/en-us/projects/vre/).

Bu eğitim seminerinde araştırmacıların kişisel araştırma ortamlarını kendilerinin geliştirmesi yaklaşımına ağırlık verilecektir. Araştırma alanında bibliyografik bilginin yönetilmesinden birlikte araştırma yapmaya kadar çok sayıda Web 2.0 ve sosyal ağ uygulaması bulunmaktadır. Rebuin (2011)’e göre bu uygulamalar üç alanda gruplandırılabilir:


1. Araştırmanın Paylaşılması. Araştırmacılar çalışmalarını diğer araştırmacıların görüşlerine sunmak ve tartışmak isterler. Bilimsel sosyal ağlar, araştırma platformları ve işbirliği araçları onlara bu olanağı sağlar. Diğer taraftan bilimsel sosyal ağlar ve araştırma platformları birden fazla araştırmacıdan oluşan ekiplerde birlikte hipotez geliştirme, deney planlama ve gerçekleştirme, araştırma raporunu hazırlama amacıyla da kullanılmaktadır.
  • Bilimsel Sosyal ağlar (Academia, ResearchGate ve diğerleri)
  • Araştırma Platformları (Hubzero, myExperiment ve diğerleri)
  • Belge Paylaşımı (Slideshare, Scribd, Bulut Saklama Hizmetleri ve diğerleri)

2. Kaynakların Paylaşılması. Araştırmacılar çalışmaları esnasında yararlandıkları kaynakları başkalarıyla paylaşmak ve başka araştırmacıların kaynaklarından yararlanmak isterler. Bu amaçla bibliyografik başvuru yönetim yazılımları, yer imi yöneticileri ve alıntı indekslerinden yararlanırlar.
  • Bibliyografik Başvuru Yönetim Yazılımları (Mendeley, Zotero ve diğerleri)
  • Sosyal Yer İmi Yöneticileri (Diigo, Delicious ve diğerleri)
  • Alıntı İndeksleri (Google Scholar Citations, Microsoft Academic Research ve diğerleri)
3. Sonuçların Paylaşılması. Web 2.0 ve sosyal ağların temel özelliklerinden bir diğeri araştırmacıların araştırma sonuçlarının bloglar, wiki siteleri, haber servisleri, açık erişim dergileri ve açık arşivler aracılığıyla başkalarıyla paylaşmasına olanak sağlamasıdır. Böylece araştırmacılar çalışmalarını başka araştırmacılara daha fazla tanıtabilmekte ve kendilerinden daha fazla alıntı yapılmasını sağlamaktadırlar.
  • Blog ve Wikiler (Blogger, Wikispaces ve diğer bilimsel bloglar)
  • Bilimsel Haber Servisleri (SciTopics, Wikio ve diğerleri)
  • Açık Erişim (Scientific Commons, Public Library of Science ve diğerleri)
Bu eğitim seminerinde kişisel araştırma ortamlarında kullanılabilecek başlıca Web 2.0 araçları ve bilimsel sosyal ağlar bu üç grupta ele alınacak ve bu uygulamalarla kişisel araştırma süreçlerinin nasıl geliştirildiği örneklenecektir.

Seminerde ayrıca yazar kendisine ait “Kişisel Araştırma Ortamı” na yer vererek kişisel deneyimlerini dinleyicilerle paylaşacaktır.

Yararlanılan Kaynaklar
Rebuin, 2011, “Science 2.0: The use of social networking in research”. REBIUN (Red de Bibliotecas Universitarias), Madrid. http://www.slideshare.net/biblioblog01/science-20-the-use-of-social-networking-in-research (28/11/2012 tarihinde erişilmiştir) 
Reinhardt, W., Mletzko, C., Drachsler, H., & Sloep, P. (2011). AWESOME : A widget-based dashboard for awareness-support in Research Networks. Proceedings of the The PLE Conference 2011.
JISC, Virtual research environment programme, http://www.jisc.ac.uk/whatwedo/programmes/vre.aspx, (28/11/2012 tarihinde erişilmiştir)
JISC – OERC (Poster), University of Oxford, http://www.oerc.ox.ac.uk/downloads/posters/VRE.pdf, (28/11/2012 tarihinde erişilmiştir)
Microsoft, Virtual Research Environment Toolkits, http://research.microsoft.com/en-us/projects/vre/ (28/11/2012 tarihinde erişilmiştir)



16 Kasım 2012 Cuma

A Mobile Information Management Framework Proposal for Development of Personal Learning Environments

A Mobile Information Management Framework Proposal for Development of Personal Learning Environments

Future-Learning "4th International Future-Learning Conference on Innovations in Learning for the Future 2012: e-Learning" konferansı 14-16 Kasım 2012 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesinde düzenlendi. Konferansta "A Mobile Information Management Framework Proposal for Development of Personal Learning Environments" isimli bildiriyi sundum. 




In this study, a personal information management framework, in which the learner can save his/her personal learning experiences and simultaneously or later he/she can evaluate his/her integrated learning experiences with his/her other experiences a person has, will be offered. By using this approach users can manage their personal and professional development more efficiently. 


9 Kasım 2012 Cuma

Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Yönetimi İçin Bir Bilgi Mimarisi

Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Yönetimi İçin Bir Bilgi Mimarisi


İnet-Tr'12 'de "Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Yönetimi İçin Bir Bilgi Mimarisi" isimli bir bildiri sundum. 



Yaşam günlükleri bireyin her anının sürekli ya da süreksiz olarak kaydedilmesini sağlayan mobil sistemlerdir. Kaydetme ses, resim veya video ya da çeşitli algılayıcılardan elde edilen veriler şeklinde olabilir. Bu çalışmada yaşam günlüğü yaklaşımından yararlanarak ve yaşam deneyimi tanımından yola çıkarak bir yaşam deneyimleri yönetimi çerçevesi önerilmiş, bu çerçeveye yönelik bir bilgi mimarisi oluşturulmuş ve çerçevenin uygulanabilirliğini test etmek amacıyla bir prototip yazılım geliştirilmiştir. Tasarımında önerilen bilgi mimarisinin kullanıldığı AllMyListsMetro isimli prototip yazılımın yaşam deneyimlerinin planlanması, kaydedilmesi ve değerlendirilmesi için yeterli esnekliğe ve kullanılabilirliğe sahip olduğu görülmüştür.

Bu bildiri AECT 2012'de sunmuş olduğum "Observed Technological Development and Sustainability in PLE Diagrams" isimli bildirinin öncülüdür. Diğer taraftan, gelecek hafta FutureLearning'2012'de sunacağım "A Mobile Information Framework Proposal for The Development of Personal Learning Environments" isimli bildiri de bu iki bildiriyle birlikte bir üçleme oluşturmaktadır.

"Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Yönetimi İçin Bir Bilgi Mimarisi" bildirisinin İngilizce'sini yakın zamanda bu blogda yayınlayacağım.


8 Kasım 2012 Perşembe

Araştırmacının Alet Kutusu: Mendeley

Araştırmacının Alet Kutusu: Mendeley

İnet-Tr'12, XVII. Türkiye'de İnternet Konferansı bu yıl 7-9 Kasım 2012 tarihlerinde Anadolu Üniversitesi, Eskişehir'de düzenlendi. Konferansta "Araştırmacının Alet Kutusu: Mendeley" isimli bir eğitim semineri gerçekleştirdim.



Seminerin Tanımı
Akademik çalışma yaparken literatür taraması temel bir işlemdir. Her akademisyenin kendi alanına ait önemli makaleleri ve bildirileri biriktirdiği bir klasör bulunur. Geçmişte bu klasör genellikle yayınların dergilerden çekilmiş fotokopilerini içeren fiziksel klasörler oluşmaktayken, günümüzde daha çok  bilgisayarımızda sakladığımız dijital belgelerden oluşmaktadır.

Günümüzde akademik araştırma yapmak neredeyse bütünüyle bilgisayar ortamında gerçekleşen bir etkinlik haline gelmiştir. Akademik çalışmanın laboratuvar, saha, gözlem, sanat vb. çalışmaları dışında kalan bütün aşamaları (sempozyum ya da bilimsel dergiyle iletişim kurup süreci başlatma, literatür tarama, alıntı yapma, referans verme, not alma, beyin fırtınası gerçekleştirme, istatistiksel işlemleri yapma, tablo ve şekil oluşturma, makale ya da bildiriyi bir sözcük işlemci programıyla düzenleme, diğer araştırmacılarla tartışma, bildiri sunusu hazırlama ve makale/bildiriyi dergi/sempozyuma gönderme vb. aşamalar) akademisyen tarafından kendi bilgisayarında gerçekleştirilmektedir.


Başlangıç aşamasında sınırlı sayıda belgeyle çalışmak sorun olmazken, zamanla binlerce Word, PowerPoint ve Pdf dosyasını yönetmek sorun olmaya başlar. Bu aşamada başvuru yönetim yazılımları araştırmacının hayatını kurtarır.

Başvuru yönetim yazılımları (alıntı yönetimi yazılımı ya da kişisel bibliyografya yönetimi yazılımı olarak da adlandırılırlar) akademisyen ve araştırmacıların başvuru kaynaklarını yönetmelerini sağlamak amacıyla geliştirilmiş yazılımlardır. Başlangıçta yayınlara ait alıntıların ve dijital kopyaların saklandığı ve saklanan bu kayıtlar üzerinde arama yapılabilen bir masaüstü veritabanı uygulaması olarak tasarlanmış olan bu yazılımlar, günümüzde bilimsel yayın veritabanlarında belge arama, belge paylaşma, sosyal ağ oluşturma, grup çalışmaları gerçekleştirme, belgeleri bulut ortamında saklama ve birden çok bilgisayarda senkronize etme gibi gelişmiş  Web 2.0 özellikleri barındırmaktadırlar.


Günümüzde çok sayıda başvuru yönetim yazılımı bulunmaktadır. Örneğin Wikipedia'da 30 farklı başvuru yönetim yazılımı karşılaştırılmıştır (1). Biz bu eğitim seminerinde en popüler başvuru yönetim yazılımlarından birisi olan Mendeley yazılımını ele alacağız.


Seminer uygulamalı olarak gerçekleştirilecektir. Seminer esnasında Mendeley yazılımı indirilecek (2), Yayın Kitaplığı Oluşturulacak, Belge ve Başvuruların Yönetimi, Alıntı Yapma, Birlikte Çalışma ve Belge Arama işlemleri örneklenecektir.

Siteler
(1) http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_reference_management_software
(2) http://www.mendeley.com/

7 Kasım 2012 Çarşamba

Observed Technological Development and Sustainability in PLE Diagrams

Observed Technological Development and Sustainability in PLE Diagrams 

AECT 2012 bu yıl ABD Kentucky, Louisville'de düzenlendi. Konferansın International Forum bölümünde "Observed Technological Development and Sustainability in PLE Diagrams" isimli bildiriyi (1) sundum. 




Bildiride kişisel öğrenme ortamları oluşturmak amacıyla kullanılan başlangıç sayfası hizmetleri ele alındı. Yapılan tarama sonunda literatürde adı geçen 28 web tabanlı başlangıç sayfası hizmetinin 17'sinin hizmetine son verdiğini gözlenildi. Bu çalışmada kullanıcıların başlangıç sayfası oluşturmak amacıyla web tabanlı himetlerin kullanılması yerine uygulama tabanlı başlangıç sayfası hazırlama yaklaşımını önerildi. Bu amaçla bir Windows 8 mobil uygulama yazılımı geliştirildi ve bu yazılımın web tabanlı başlangıç sayfası yaklaşımına göre daha sürdürülebilir ve yaşam boyu öğrenmeyi destekleyebilir olduğu gözlendi.

(1) http://www.slideshare.net/memutlu/observed-technological-developments-and-sustainability-in-ple-diagrams-aect-2102-presentation

22 Ekim 2012 Pazartesi

An Open Educational Resource Experience in Turkey

Yunusemre Açık Öğrenme Portalı

Asya Açık Üniversiteler birliğinin 26. yıllık konferansı (AAOU2012) bu yıl 16-18 Kasım tarihleri arasında Chiba, Japonya'da düzenlendi. Konferans'da İlker Kayabaş ve Buket Kip ile birlikte hazırladığımız "An Open Educational Resource Experience in Turkey" isimli bildiriyi sundum (1). Bildiride Türkiye'de açık ders malzemeleri hareketinin özeti yapılmış, Türkiye'de ilkokuldan üniversiteye açık ve uzaktan öğrenme deneyimi yaşamış ve yaşamakta olan kitlenin varlığı tartışılmış ve Anadolu Üniversitesi açık ders malzemeleri portalı olan Yunusemre Açık Öğrenme Portalı (2) tanıtılmıştır.




http://www.slideshare.net/memutlu/an-open-educational-resource-experience-in-turkey
http://yunusemre.anadolu.edu.tr

8 Ekim 2012 Pazartesi

Personal Research Programme 2013

Personal Research Programme 2013

Kişisel öğrenme ortamları konusundaki çalışmalarım devam ediyor. Şu ana kadar daha sonraki araştırmalarıma temel oluşturacak üç çalışma gerçekleştirdim. Çalışmalardan birincisinde kişisel bilgi yönetimi amacıyla kullanılabilecek genel amaçlı bir liste yönetimi yazılımı geliştirildi. Bu yazılıma ait çalışma İnet-Tr 2012'de sunulmak üzere kabul edildi [1]. İkinci çalışmada, birinci çalışmada geliştirilen kişisel bilgi yönetimi yazılımı üzerinde bir kişisel öğrenme ortamı oluşturulmasına yönelik bir geliştirme gerçekleştirildi. Bu çalışma AECT 2012'de sunulmak üzere kabul edildi [2]. Üçüncü çalışmada ise kişisel bilgi yönetimi üzerine kurulan bir kişisel öğrenme ortamında öğrenme deneyimlerinin kaydedilmesine yönelik bir çerçeve tasarlandı. Bu çalışma FutureLearning 2012'de sunulmak üzere kabul edildi [3].

Bu çalışmalar geliştirme ya da çerçeve önerisi şeklindeki çalışmalar olduğundan dolayı, geçerliliklerinin denenmesi amacıyla deneysel araştırmaların yapılması gerekmektedir. Diğer taraftan, elde edilen yazılımın işlevlerinin ve kullanılabilirliğinin artırılması amacıyla geliştirme çalışmalarının da devam etmesi gerekmektedir. Hem geliştirme hem de araştırma alanında 2013 yılında gerçekleştireceğim çalışmalarda aşağıdaki kişisel araştırma programını bir yol haritası olarak kullanmaktayım:

Şu ana kadar gerçekleştirilenler
  • Kişisel Bilgi Yönetimi uygulamasının geliştirilmesi (PIM) (İnet-tr 2012)
  • PIM üzerinde PLE oluşturma (PLE on PIM) (AECT 2012)
  • Öğrenme deneyimleri kaydetme çerçevesi (Learning Experiences Recording)(FutureLearning 2012)
Kişisel Bilgi Yönetimi Uygulamasının Geliştirilmesi
  • Yerel kayıt - buluta kayıt ayarları eklenecek
  • Akış yapısı eklenecek
  • Gruplandırma ve sıralama işlevleri eklenecek
  • Diğer PIM araçlarıyla karşılaştırılmasının yapıldığı bir bildiri hazırlanacak
PIM üzerinde PLE Oluşturma İşlevinin Geliştirilmesi
  • W3C Widgets Specifications uygulanabilirliği araştırılacak
  • Facebook & Twitter vb. bağlantısı için Widget'lar geliştirilecek
  • Live Tiles ve Notfications eklenecek
  • Blog Reader aracı eklenecek
  • PLE on PIM'ın diğer uygulamalarla karşılaştırılmasının yapıldığı bir bildiri hazırlanacak
PIM Üzerinde PLE Oluşturma Araştırmaları
  • İnformel öğrenme, non-formal öğrenme ve formel öğrenme için modelin uygulanabilirliği deneysel olarak ayrı ayrı araştırılacak
Öğrenme Deneyimleri Kaydetme Çerçevesinin Geliştirilmesi
  • Microsoft SenseCam bütünleştirilmesi araştırılacak
  • Google Glass bütünleştirilmesi araştırılacak
  • Yeni veri modelleri geliştirilecek
Öğrenme Deneyimleri Kaydetme Çerçevesi Araştırmaları
  • İnformel öğrenme, non-formal öğrenme ve formel öğrenme için modelin uygulanabilirliği deneysel olarak ayrı ayrı araştırılacak
  • Öğrenme deneyimlerinin planlanması ve değerlendirilmesi amacıyla yaklaşımlar geliştirilecek.
Bu çalışmaların yansıra PLE alanındaki gelişmeler izlenerek, bu gelişmelerin uygulanabilirliğine ve gerçekleştirilen uygulamaların karşılaştırılmasına/değerlendirilmesine  yönelik araştırmalar da gerçekleştirilecektir. 


[1] M.E. Mutlu, “Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Kaydedicisi için Bir Bilgi Mimarisi Önerisi”, XVII. Türkiye'de İnternet Konferansı’nda sunulan bildiri, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 7-9 Kasım 2012 (CD-ROM ortamında dağıtıldı) (Gönderildi)
[2] M.E. Mutlu, 2012 AECT International Convention konferansı dahilinde "Proceedings of 2012 AECT International Convention"  bildiri kitapçığındaki "Observed Technological Developments and Sustainability in PLE Diagrams", Louisville/Kentucky, ABD, 30 Ekim - 3 Kasım 2012 (Kabul edildi)
[3] M.E. Mutlu, Future Learning - IV. International Future Learning Conference on Innovations in Learning for The Future 2012: e-Learning konferansı dahilinde "Proceedings of Future Learning - IV. International Future Learning Conference"  bildiri kitapçığındaki "A Mobile Information Framework Proposal for The Development of Personal Learning Environments",  İstanbul, Turkiye, 14-16 Kasım 2012 (Kabul edildi)


21 Eylül 2012 Cuma

Informal Learning

Biçimsel Olmayan Öğrenme

Geçtiğimiz günlerde FutureLearning 2012 Konferansına göndermek amacıyla öğrenme deneyimlerinin yönetimiyle ilgili bir bildiri hazırladım (Mutlu, 2012).  Bu bildiride formel, non-formel ve informel öğrenme deneyimlerinin planlanması, yaşanması, algılanması, kaydedilmesi, değerlendirilmesine yönelik bir çerçeve önerisinde bulunuyorum. Formel ve non-formel öğrenme deneyimlerinin yönetimi işlemleri oldukça anlaşılır olmasına rağmen informel öğrenme deneyimlerinin yönetimi bir ölçüde bulanık kalmaktadır.

Önerilen çerçevenin geçerliliğinin test edilmesi amacıyla gelecekte amprik çalışmalar yapmayı planlıyorum.  Bu çalışmalarda bireylerin informel öğrenme deneyimlerinin eksiksiz olarak belirlenebilmesi ve kaydedilebilmesi için bu konuların biraz daha tanımlı hale getirilmesi gerekmektedir.

Yakın zamanlarda elime geçen informel öğrenmeye yönelik kaynaklarda, bildiride öne sürdüğüm yaklaşımı destekleyen önemli  sınıflandırmalarla karşılaştım (Eraut, 2000, Bennet, 2012). Bu sınıflandırmalar yardımıyla bireylerin informel öğrenme deneyimlerinin daha doğru ve eksiksiz olarak saptanabilmesi ve kaydedilebilmesi mümkün olacaktır.

Eraut  (2000çalışmasında informel kelimesini kullanmaktan kaçınarak, non-formel öğrenme kelimesini formel öğrenmenin zıt kavramı olarak yeniden tanımlamış ve non-formel öğrenmeye ait tipoloji geliştirmiştir. Bu tipolojide non-formal öğrenme, öğrenenin niyet düzeyi göz önüne alınarak üstü örtük öğrenme, tepkisel öğrenme ve bilinçli öğrenme olarak üçe ayrılmıştır. Üstü örtük öğrenme herhangi bir öğrenme niyeti ve öğrenmeye yönelik bir farkındalık olmadan gerçekleşmektedir. Tepkisel öğrenme büyük ölçüde kendiliğinden gerçekleşen,  planlanmamış fakat öğrenenin farkında olduğu üstü açık  öğrenmedir. Bu öğrenme biçiminde öğrenmeye yönelik niyet değişik düzeyde  olabilir. Bilinçli öğrenme ise öğrenenin niyetiyle oluşan, planlanmış ve üstü açık bir öğrenmedir.

Non-formel öğrenmenin diğer boyutu ise öğrenmenin odaklandığı olayların zamanlanmasına ilişkindir: Öğrenmeyle ilgili olaylar geçmişte yaşanmış, şu anda yaşanıyor ya da gelecekte yaşanması muhtemel olabilir.

Eraut niyet düzeyi ile  olayların zamanlamasını biraraya getirerek non-formel öğrenmenin tipolojisini oluşturmuştur.

Tablo 1.  Michael Eraut'nun non-formel öğrenme tipolojisi (Eraut, 2000)

Uyaranın Zamanı
Üstü örtük öğrenme (Anlık/refleks)
Tepkisel öğrenme
(Tepkisel/sezgisel)
Bilinçli öğrenme
(Bilinçli/çözümleyici)
Geçmiş olaylar
Mevcut deneyim ile geçmişteki anılar arasındaki örtük bağlantı
Geçmişteki olaylar, iletişimler, etkinlikler, ve deneyimlerin büyük ölçüde kendiliğinden gerçekleşen özet yansımaları
Geçmişteki eylemlerin,  iletişimlerin, etkinliklerin ve deneyimlerin yorumu. Daha sistematik bir yansıma
Şu anda yaşanan deneyimler
Deneyimin seçilmiş bir bölümü hafızaya alınır
Olgular, görüşler, izlenimler ve fikirlerin tesadüfi kaydı. Öğrenme fırsatlarının farkedilmesi
Karar alma, problem çözme ve  informel öğrenmeyi planlama
Gelecekteki davranışlar
Önceki deneyimlerin bilinçsiz etkileri
Ortaya çıkan öğrenme fırsatları için hazırlanıyor olma
Planlı öğrenme hedefleri, planlanan öğrenme fırsatları

Bu çalışmada Eraut'un non-formel terimini makalesinde açıkladığı nedenler yüzünden aslında informel terimi yerine kullandığını unutmamak gerekir.

Bennet ise Schugurensky (2000) tarafından önerilen "Three forms of informal learning" modelini genişleterek  "Four-Part Model of Informal Learning"'i önermiştir.

Tablo 2. Schugurensky'nin üç biçimli modeli, (Schugurensky, 2000)

Biçim
Niyet
Farkında olma 
(öğrenme deneyiminin yaşandığı anda)
Öz-yönlendirmeli
Tesadüfi
Sosyalleşme
evet
hayır
hayır
evet
evet
hayır
  
Tablo 3. Bennet'in dört parçalı  modeli (Bennet, 2012)

Öz-yönlendirmeli
Niyetli
Bilinçli

Tesadüfi
Niyetsiz
Bilinçli
Bütünleştirici
Niyetli
Bilinçsiz
Üstü örtük
Niyetsiz
Bilinçsiz



Bu modellerde öz-yönlendirmeli ve tesadüfi öğrenme biçimleri bilinçli bir faaliyet olduğundan dolayı açık ve kolay gözlenen faaliyetlerdir. Bennet, Schugurensky'nin modelindeki sosyalleşme biçimini üstü örtük olarak yeniden adlandırmıştır. Bu biçimde kişi sosyal ortamlarda farkına varmadan ve önceden niyet etmeden öğrenir. Bütünleştirici öğrenme ise üstü örtük bilginin niyetli fakat bilinçsiz olarak işlenmesi ile öğrenmeye ait ürünler ve zihinsel imgelere bilinçli  erişimi birleştiren bir öğrenme süreci olarak tanımlanmıştır.

İnformel öğrenmeye yönelik bu iki farklı tipolojiden yararlanarak bireylerin yaşamında gerçekleşen ve daha önce farkına varılmayan informel öğrenme deneyimlerini farketmek, kaydetmek, planlamak, yaşamak ve değerlendirmek için daha açık anlaşılır yeni örnekler oluşturmak mümkün olacaktır. 

Kaynaklar
Bennett, Elisabeth E. (2012). A Four-Part Model of Informal Learning: Extending Schugurensky’s Conceptual Model. In the proceedings of the Adult Education Research Conference. Saratoga Springs, NY: AERC. Retrieved from http://www.adulterc.org/Proceedings/2012/papers/bennett.pdf

Eraut, M. (2000). Non-formal learning, implicit learning and tacit knowledge, in F. Coffield (Ed) The Necessity of Informal Learning: Policy Press. Bristol 

Mutlu, M.E. (2012). A Mobile Information Framework Proposal for The Development of Personal Learning Environments Future Learning - IV. International Future Learning Conference, İstanbul, Türkiye, 14-16 Kasım 2012 (Kabul edildi)

Schugurensky, D. (2000). The forms of informal learning: Towards a conceptualization of the field. NALL Working Paper #19-2000. Retrieved from