28 Temmuz 2013 Pazar

e-Learning Materials

e-Öğrenme Malzemeleri

2012-2013 öğretim yılında Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi'nde yenilenen derslere ait içeriklerin güncellenmesi amacıyla e-Dönüşüm seferberliği başlatıldı. Üniversitede öğretim elemanlarının aldığı döner sermaye katkı paylarının oranları da öğretim elemanlarının bu dönüşüme yaptıkları katkı oranında belirlenmeye başlandı. 

"Yeni İletişim Teknolojileri" ve "Dosyalama Arşivleme" derslerinde e-öğrenme koordinatörü olarak görevlendirildim.Yılın ilk aylarında "Yeni İletişim Teknolojileri" dersi için dersin diğer editörüyle birlikte etkileşimli e-Kitap yapımını koordine ettik. Kitap, BDE Birimindeki tasarımcı tarafından Adobe Digital Publishing Suite ile iPad ortamında yayınlanmak üzere e-Kitap haline dönüştürüldü.

Mayıs ayından itibaren "Dosyala Arşivleme" dersi için Görsel Tasarımcı" ve "e-Öğrenme Teknik Destek Uzmanı" ile birlikte e-öğrenme malzemesi yapımına başladım. Bu amaçla dersin ünitesine ait bir senaryo hazırlanıyor. Ardından bu senaryo bir PowerPoint dosyası haline getiriliyor. Göresel tasarımcının yardımıyla görsel malzemeler belirleniyor. Daha sonra Powerpoint sunusu üzerinde nihai ekran tasarımlarını gerçekleştiriyorum. Sunuyu seslendirip video haline dönüştürüyorum ve e-Öğrenme Portalına yüklüyorum. Ayrıca alıştırma soruları hazırlayıp, portala yüklemesi için e-Öğrenme Destek Uzmanı'na iletiyorum.

Mayıs ayında 1. ünite, Haziran ayında 2. ünite, Temmuz ayında ise 3. ve 4. üniteye ait e-Öğrenme malzemelerini hazırlayıp portala yükledim. Ağustos ve Eylül aylarında her ay iki ünite daha hazırlanarak bütün üniteler tamamlanmış olacak.

Diğer bir sorumluluğum ise Bilgi Yönetimi Önlisans Programı Program Koordinatörlüğünü yürütmek. Bu amaçla Temmuz ayı içerisinde Uygulama Koordinatörü Öğr. Serap Şişman Uğur ve derslerin BDE Birimindeki sorumluları ile birlikte program tanıtımı, program yeterlilikleri, ders tanıtımları ders öğrenme çıktıları vb. bilgiler hazırlanarak üniversite AKTS bilgi paketi sistemine girildi.

"UZE548 e-Öğrenme Malzemelerinin Geliştirilmesi" ve "UZE613 Uzaktan Eğitimde Yeni İletişim Teknolojileri" derslerinin de tanıtımlarının güncellenmesi gerekiyor. Gelecek dönemlerde bu derslere ait açık ders malzemesi üretimine başlamayı planlıyorum.

Ayrıca uzaktan eğitim yöntemiyle yürütülecek Uzaktan Eğitim Tezsiz Yüksek Lisans Programı önerisi kapsamında "e-Öğrenme Malzemelerinin Geliştirilmesi" dersine ait öğretim tasarımına başladım. 

27 Temmuz 2013 Cumartesi

New Publications (July 2013)

Yeni Yayınlar (Temmuz 2013)

Haziran ve Temmuz 2013 aylarında yeni yayın çalışmaları gerçekleştirdim. Bunlardan birincisi Açıköğretim Sisteminin 30. Yıldönümü için hazırlanan bir kitapta yer alması amacıyla Özlem Özöğüt Erorta, Buket Kip Kayabaş ve İlker Kayabaş ile birlikte hazırladığım "Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sisteminde e-Öğrenmenin Gelişimi" isimli kitap bölümüdür. Bölüm yazılarak teslim edildi. Şu anda editoryal süreçte. Kitap bölümü için öneri yaptığımızda gönderdiğimiz özeti aşağıda veriyorum:


Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sisteminde e-Öğrenmenin Gelişimi
 Mehmet Emin Mutlu, Özlem Özöğüt Erorta, Buket Kip Kayabaş, İlker Kayabaş
Özet
Anadolu Üniversitesi Bilgisayar Destekli Eğitim (BDE) Birimi BDE alanında araştırma, tasarım ve geliştirme yapmak amacıyla Açıköğretim Fakültesi bünyesinde 1989-90 öğretim yılında oluşturulmuştur. İlk dönemde ağırlıklı olarak Milli Eğitim Bakanlığına yönelik BDE malzemelerinin üretimi ve eğitim hizmetlerinin sunumu gerçekleştirilirken 1993’den itibaren BDE Biriminde geliştirilen Açıköğretim Alıştırma Yazılımları çeşitli illerde kurulan AÖF BDE Laboratuvarlarında açıköğretim öğrencilerine sunulmuştur. Aynı dönemde ses ve video barındıran çokluortam ders yazılımları hazırlanarak öğrencilere CD-ROM ortamında dağıtılmıştır.
2000’lerin başından itibaren internet ortamında deneme sınavları, ders kitaplarının ve televizyon programlarının internette yayınlanması, çokluortam ders yazılımlarının internet ortamına aktarılması gibi e-öğrenme hizmetleri tasarlanıp geliştirilerek öğrencilere sunulmaya başlanmıştır. 2001-2002 öğretim yılından itibaren bütünüyle internet üzerinden yürütülen Açıköğretim Uzaktan Eğitim Programlarının açılmasında öncülük edilmiştir. 2005 yılında dağınık olarak yürütülen internet hizmetleri Açıköğretim e-Öğrenme Portalı altında birleştirilmiş ve bu portalda derslere yönelik e-Sınav, e-Televizyon, e-Alıştırma, e-Ders, Eşzamanlı ve Eşzamansız e-Danışmanlık, e-SesliKitap,  e-Destek, e-DersNotu gibi hizmetleri yayınlamaya başlamıştır.
BDE Biriminde 2006’dan itibaren internet üzerinde yürütülen Ford/Otosan e-Öğrenme Projesi, e-Sertifika Programları, Türkçe Sertifika Programları, e-Portfolyo uygulamaları, Yunusemre Açık Ders Malzemeleri Portalı, Cambridge Sertifika Programları gibi yaşamboyu öğrenmeye yönelik yeni uygulamalar hizmete sokulmuştur. 2010 yılından itibaren Açıköğretim sisteminde gerçekleştirilmeye başlanan dönüşüm sürecine paralel olarak e-öğrenme hizmetlerinin mobil ortamlar başta olmak üzere çoklu platformlarda sunulması amacıyla çalışmalar başlatılmıştır. Tüm açıköğretim programlarının yıllık sistemden dönemlik ve kredili sisteme dönüştürülmesine paralel olarak ders kitapları yenilenmesi nedeniyle e-öğrenme malzemelerinin yeni tasarımla üretimine başlanmıştır.
Açıköğretim BDE Birimi sunduğu eğitsel içerik miktarı ve yararlanan öğrenci sayısı açısından ülkemizin en büyük e-Öğrenme sunucusudur. BDE Biriminde e-öğrenme hizmetlerinin ve içeriğinin yapımında öğretim tasarımcıları, yazılım ve sistem uzmanları, eğitim teknologları, ses-görüntü-video-canlandırma tasarımcıları görev almaktadırlar. BDE Birimi sunduğu eğitsel içeriğin tasarımını, geliştirilmesini ve uygulanmasını kendi bünyesindeki uzmanların yanı sıra Açıköğretim Kitap Birimi, Açıköğretim Televizyon Yapım Merkezi, Açıköğretim Test Araştırma Birimi, Bilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi ile çok sayıda editör, yazar, sunucu ve tasarımcının desteği ile geçekleştirmektedir. Bu çalışmada Anadolu Üniversitesi Açıköğretim sisteminde e-öğrenme uygulamalarının tasarlanması, geliştirilmesi, uygulamaya konulması ve değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen yayınlar taranmış ve Açıköğretim sisteminde e-öğrenmenin gelişimine yönelik kapsamlı bir çerçeve elde edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar sözcükler: Açıköğretim Fakültesi, Açık ve uzaktan öğrenme,  e-öğrenme

Diğer iki çalışma ise 5-7 Eylül 2013'de Eskişehir Osmangazi Üniversitesinde düzenlenecek olan 22.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı'na gönderdiğim bildiri önerileri:


Öğrenmenin Üç Boyutu ve Öğrenme Deneyimlerinini Oluşması
Mehmet Emin Mutlu
Özet 
Yaşam boyu öğrenme kavramı yaşam boyunca öğrenme, yaşam genişliğinde öğrenme ve yaşam derinliğinde öğrenme kavramlarıyla üç boyutu içerecek biçimde genişletilebilmektedir. Yaşam boyunca öğrenme doğumdan ölüme kadar devam eden zaman boyutundaki öğrenme sürecini ifade ederken, yaşam genişliğinde öğrenme bu süreci uzam ekseninde “formel öğrenme”, “non-formal öğrenme” ve “informel öğrenme” biçimleriyle doldurmaktadır. Yaşam derinliğindeki öğrenme ise neye inanılacağı, nasıl davranılacağı ve kendini/diğerlerini nasıl yargılayacağını belirleyen tüm dini, manevi, ahlaki sosyal değerleri öğrenmeyi içerir. 
“Öğrenme deneyimi” bu üç boyutta gerçekleşen öğrenme birimi olarak ele alınabilir. Öğrenme deneyimleri yaşam deneyimlerinin bir parçasıdır ve yaşam deneyimlerinin geniş doğası içerisine serpilmişlerdir. Öğrenme deneyimlerinin yaşam deneyimleri içerisinden seçilebilmesi, algılanabilmesi ve anlamlandırılabilmesi için yaşam deneyimlerinin birey tarafından etkinlikler, bölümler ve öyküler gibi değişik zaman düzlemlerinde kaydedilmesi ve bu kayıtların yorumlanarak listelenebilmesini gerektirir.
Yaşam deneyimlerine ait kayıtlardan elde edilebilecek deneyim kümeleri olarak öğrenme deneyimlerine yol açan olaylar, öğrenme deneyimlerinin gerçekleştiği ortamlar, öğrenme deneyimlerini tetikleyen kişiler ele alınabilir. Bu deneyim kümeleri öğrenme deneyimlerine yol açan davranışlar, duygular, özellikler ve varlıklar şeklinde daha da genişletilebilir.
Bu çalışmada öğrenmenin üç boyutunda gerçekleşen öğrenme deneyimlerinin yaşam deneyimlerinin ayrılmaz bir parçası olduğu öngörülmüştür. Yaşam boyu öğrenme bir proje, öğrenme deneyimi ise bir problemi çözme süreci olarak ele alınmış ve yaşam deneyimlerinin kaydedilmesi ve yaşam deneyimlerinden öğrenme deneyimlerinin fark edilmesi ve elde edilmesi sürecine yönelik bir yordam tasarlanmıştır. 
Anahtar Sözcükler: Yaşam boyu öğrenme, öğrenme deneyimleri 



 Diğer bildiri:
Genişletilmiş İnformel Öğrenme Modeli ve Öğrenme Deneyimlerinin Yönetimi İçin Bir Yaklaşım 
Özet
Son yıllarda “informel” öğrenme kuramlarına Eraut ve Bennet tarafından önemli katkılar yapılmıştır. Eraut 2000 yılındaki çalışmasında “informel” kelimesini kullanmaktan kaçınarak, “non-formel” öğrenme kelimesini “formel” öğrenmenin zıt kavramı olarak yeniden tanımlamış ve “non-formel” öğrenmeye ait tipoloji geliştirmiştir. Bu tipolojide “non-formel” öğrenme, öğrenenin niyet düzeyi göz önüne alınarak “üstü örtük öğrenme”, “tepkisel öğrenme” ve “bilinçli öğrenme” olarak üçe ayrılmıştır. Üstü örtük öğrenme herhangi bir öğrenme niyeti ve öğrenmeye yönelik bir farkındalık olmadan gerçekleşmektedir. Tepkisel öğrenme büyük ölçüde kendiliğinden gerçekleşen,  planlanmamış fakat öğrenenin farkında olduğu üstü açık öğrenmedir. Bu öğrenme biçiminde öğrenmeye yönelik niyet değişik düzeyde olabilir. Bilinçli öğrenme ise öğrenenin niyetiyle oluşan, planlanmış ve üstü açık bir öğrenmedir. “Non-formel” öğrenmenin diğer boyutu ise öğrenmenin odaklandığı olayların zamanlanmasına ilişkindir: Öğrenmeyle ilgili olaylar geçmişte yaşanmış, şu anda yaşanıyor ya da gelecekte yaşanması muhtemel olabilir. Bu çalışmasında Eraut'un “non-formel” terimini makalesinde açıkladığı nedenler yüzünden aslında “informel” terimi yerine kullandığını unutmamak gerekir.
Bennet ise Schugurensky tarafından 2000 yılında önerilen “Öz-yönelimli”, “Tesadüfi” ve “Sosyalleşme” türü öğrenmeyi içeren "Three forms of informal learning" modelini genişleterek 2012 yılında "Four-Part Model of Informal Learning"' modelini önermiştir. Bu modelde “Öz-yönelimli”, “Tesadüfi”, “Bütünleştirici” ve “Üstü örtük” öğrenme biçimleri yer almaktadır. Bu modellerde öz-yönelimli ve tesadüfi öğrenme biçimleri bilinçli bir faaliyet olduğundan dolayı açık ve kolay gözlenen faaliyetlerdir. Bennet, Schugurensky'nin modelindeki “sosyalleşme” biçimini “üstü örtük” olarak yeniden adlandırmıştır. Bu biçimde kişi sosyal ortamlarda farkına varmadan ve önceden niyet etmeden öğrenir. “Bütünleştirici” öğrenme ise üstü örtük bilginin niyetli fakat bilinçsiz olarak işlenmesi ile öğrenmeye ait ürünler ve zihinsel imgelere bilinçli erişimi birleştiren bir öğrenme süreci olarak tanımlanmıştır.
“İnformel” öğrenmeye yönelik bu iki farklı tipolojiden yararlanarak bireylerin yaşamında gerçekleşen informel öğrenme deneyimlerini farketmek, kaydetmek, planlamak ve değerlendirmek için daha açık ve anlaşılır yordamlar oluşturmak mümkün olacaktır. Bu çalışmada Eraut’nun “non-formel öğrenme tipolojisi” Bennet tarafından önerilen “Four-Part Model of Informal Learning” ile birleştirilerek “Genişletilmiş İnformel Öğrenme Modeli” elde edilmiş ve bu modelden yararlanarak öğrenme deneyimlerinin yönetimi için bir yaklaşım önerilmiştir.
Anahtar sözcükler: İnformel öğrenme modelleri, öğrenme deneyimlerinin yönetimi

 Gönderdiğim özetler kabul edildi. 15 Ağustos'a kadar tam metinleri hazırlayıp göndereceğim.